https://islamansiklopedisi.org.tr/abdullatif-camii
Tamamen kesme taştan yapılmış olan caminin cümle kapısındaki kitâbeye göre 772 (1371) yılında, iki Artuklu sultanına hizmet etmiş olan Abdüllatîf b. Abdullah tarafından inşa ettirilmiştir. İçeride, mihrap duvarındaki pencere üstlerini de dolaşan çok uzun bir vakfiye kitâbesi vardır. Bugünkü minaresi, 1262’de (1846) Musul Valisi Gürcü Mehmed Paşa tarafından yaptırılmıştır.
Enine gelişen ana mekânının ortasında tromplu mihrap önü kubbesi, iki yana doğru, sivri beşik tonozlarla ikişer nef halinde açılır. Avludan ana mekâna, yan yana üç giriş kapısı bulunur. Avlunun doğusundaki giriş cümle kapısı olup Mardin’de en iyi korunmuş olanlardandır. Batı girişi basittir. Avlunun kuzeyinde selsebilli bir eyvan eski geleneği yaşatır. Avlunun kuzey kanadı kesme taş pâyelere oturtulmuş sivri kemerlerle açılan çapraz tonozlarla örtülüdür. Doğu ve batı kanatlarında iki kat halinde medrese bölümü yer alır. 1968 yılında avluda önemli değişiklikler yapılmış, kuzey kanadı da duvarla örülerek odalar haline getirilmiştir. Geç döneme ait minberi ağaç işçiliği ve dilimli köşk kubbesiyle dikkati çeker.
BİBLİYOGRAFYA
Kâtip Ferdi, Mardin Artukluları Tarihi, İstanbul 1939, s. 47.
Gabriel, Voyages, s. 26.
Ara Altun, Mardin’de Türk Devri Mimarisi, İstanbul 1971, s. 46.
a.mlf., Anadolu’da Artuklu Devri Türk Mimarisi’nin Gelişmesi, İstanbul 1978, s. 100.
Görseller
